Δέσε με! Θα τα σπάσω όλα!

Πρόκειται για το πέμπτο έργο της θεατρικής σειράς με έργα των Ντάριο Φο και Φράνκα Ράμε από τις συνεργατικές εκδόσεις Ακυβέρνητες Πολιτείες. Όλα τα έργα είναι νέες μεταφράσεις του Αχιλλέα Καλαμάρα. Η επιμέλεια της σειράς είναι στα χέρια του Παναγιώτη Μιχαλόπουλου ενώ την αισθητική της υπογράφει η Μάρω Κατσίκα.

«Είναι η γνωστή ιστορία: οι μεγάλοι βασιλιάδες, οι ισχυροί, που κάποια πράγματα τα αντιλαμβάνονται, ανέκαθεν πλήρωναν τους γελωτοποιούς της Αυλής, ώστε να παρουσιάζουν, μπροστά σε ένα κοινό αυλικών υψηλού επιπέδου, παραστάσεις που εμπεριείχαν σατιρι¬κές αιχμές ή ακόμα και ασεβείς αναφορές στην εξουσία τους, στις αδικίες τους.

Έτσι οι αυλικοί μπορούσαν να αναφωνήσουν εν¬θουσιασμένοι: «Τι δημοκρατικός βασιλιάς! Διαθέτει τη μεγάλη ηθική δύναμη να γελάει με τον εαυτό του!» Όμως γνωρίζουμε καλά ότι, εάν εκείνος ο γελωτοποιός είχε την απρονοησία να βγει από την Αυλή για να πάει να παρουσιάσει και να τραγουδήσει εκείνα τα ίδια σα¬τιρικά θεάματα στον δρόμο μπροστά στους χωρικούς, στους εκμεταλλευόμενους, στους εργάτες, τότε ο βασιλιάς και τα τσιράκια του θα τον μεταχειρίζονταν με τελείως διαφορετικό τρόπο. Επειδή μπορείς να κοροϊδεύεις την εξουσία, αλλά εάν το κάνεις έξω από αυτήν σε καίνε ζωντανό! Να τι καταλάβαμε: για να αισθανόμαστε συνεπείς με την πολιτική δέσμευσή μας, δεν αρκούσε να θεωρούμε τους εαυτούς μας δημοκρα¬τικούς καλλιτέχνες της Αριστεράς γεμάτους συμπάθεια για την εργατική τάξη και για τους εκμεταλλευόμενους γενικότερα. Η συμπάθεια δεν έφτανε πια. Το μάθημα μας έφτανε απευθείας από τους σπουδαίους εργατικούς αγώνες, από τη νέα ώθηση που έδιναν όλοι οι νέοι των σχολείων στον αγώνα ενάντια στον αυταρχισμό, την κοινωνική αδικία, την ώθηση για μια νέα σχέση με τις εκμεταλλευόμενες τάξεις, για τη δημιουργία μιας νέας κουλτούρας. Έπρεπε να σταματήσουμε να κάνουμε τους διανοούμενους που, βολεμένοι άνετα στα προνόμια της κάστας τους, καταδέχονται, καλοσύνη τους, να ασχο¬ληθούν και με τα προβλήματα των εκμεταλλευομένων. Έπρεπε να αποφασίσουμε να μπούμε ολοκληρωτικά στην υπηρεσία τους: να γίνουμε οι γελωτοποιοί των εκμεταλλευομένων. Αυτό σήμαινε ότι θα πηγαίναμε να παίξουμε σε δομές που τις διαχειρίζονταν εκείνοι, δη¬λαδή η εργατική τάξη. Να για ποιον λόγο σκεφτήκαμε αμέσως τα σπίτια του λαού.».

από τον πρόλογο της Φράνκα Ράμε.

Στην ίδια σειρά κυκλοφορούν τα
Ο τυχαίος θάνατος ενός αναρχικού
Όλο σπίτι, κρεβάτι κι εκκλησία
Δεν πληρώνω, δεν πληρώνω
Η μαριχουάνα της μαμάς είναι πιο γλυκιά
Ενώ θα κυκλοφορήσει ακόμη το εξής:
Μιστέριο Μπούφο

Λίγα λόγια για τους συγγραφείς

Ντάριο Φο
Γεννήθηκε το 1926 στο Σαν Τζιάνο, κοντά στο Παβέζε της Ιταλίας. Σπούδασε αρχιτεκτονική, την οποία όμως εγκατέλειψε για να ασχοληθεί με το θέατρο, αρχικά ως σκηνογράφος, ύστερα ως ηθοποιός, σκηνοθέτης και συγγραφέας. Μαζί με τη σύντροφό του Φράνκα Ράμε στράφηκαν ενάντια στην κοινωνική ανισότητα, τον ρατσισμό, τη διαφθορά, την παρακρατική βία, τη θρησκεία και τον πόλεμο. Τα έργα τους συχνά βασίζονταν στον αυτοσχεδιασμό, στο ύφος της commedia dell’ arte και στους μίμους του Μεσαίωνα. Μεταφράστηκανκαι παρουσιάστηκαν σε θεατρικές σκηνές σε περισσότερες από 30 χώρες. Το 1997 τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας. Πέθανε τον Οκτώβριο του 2016.

Φράνκα Ράμε

Γεννήθηκε το 1929 στο Παραμπιάγκο, κοντά στο Μιλάνο της Ιταλίας. Εμφανίστηκε στο θέατρο σε πολύ μικρή ηλικία. Το 1954 παντρεύτηκε τον Ντάριο Φο και τρία χρόνια αργότερα έφτιαξαν τον πρώτο τους θίασο, στις παραστάσεις του οποίου ο Φο έγραφε τα κείμενα και η ίδια ήταν η κύρια ερμηνεύτρια. Το 1968 ίδρυσαν την «Ένωση Νέα Σκηνή», ανεβάζοντας παραστάσεις σε χώρους στους οποίους θα μπορούσαν να προσεγγίσουν το μη θεατρόφιλο κοινό. Συμμετείχε ενεργά στα κοινωνικά κινήματα που εμφανίστηκαν μετά το 1968. Πέθανε τον Μάιο του 2013.

Μετάφραση – Σημειώσεις: Αχιλλέας Καλαμάρας
Επιμέλεια σειράς: Παναγιώτης Μιχαλόπουλος
Σχεδιασμός εξωφύλλου: Μάρω Κατσίκα
Σελιδοποίηση: Χρήστος Μανούκας