Περιγραφή
Του Γιώργου Παναγιωτάκη.
Ο αυθεντικός τίτλος του βιβλίου του Πολ Μπόουλς, πάνω στο οποίο βασίζεται η ταινία του Μπερνάρντο Μπερτολούτσι, είναι “Sheltering Sky” –«Ο προστάτης
ουρανός», σε ελεύθερη μετάφραση. Ο ίδιος ο συγγραφέας είχε δηλώσει ότι ο τίτλος αναφέρεται στο γαλάζιο χρώμα του ουρανού, που μας δίνει μια ψευδαίσθηση ασφάλειας, κρύβοντας από τα μάτια μας το μαύρο χρώμα του σύμπαντος. Μια ανάλογη ψευδαίσθηση ζουν και οι ήρωες της ταινίας.
Η ιστορία αρχίζει με την άφιξη, τριών νεαρών Αμερικανών στο μεταπολεμικό Μαρόκο. Ο Πορτ και η Κιτ είναι ζευγάρι και ταξιδεύουν σε μια απελπισμένη προσπάθεια να κρατήσουν ζωντανό τον έρωτά τους. Μαζί τους ταξιδεύει και ένας πλούσιος φίλος τους. Ο τελευταίος είναι ο μόνος που παραδέχεται πως είναι τουρίστας, αφού ο Πορτ και η Κιτ δηλώνουν ταξιδιώτες.
«Ο τουρίστας σκέφτεται εξαρχής την επιστροφή, ενώ ο ταξιδιώτης ίσως και να μην επιστρέψει ποτέ», εξηγούν οι ίδιοι.
Το πρώτο μέρος της ταινίας, κυλά σαν ένα ταξιδιωτικό ερωτικό δράμα. Στο δεύτερο, όμως, τα πάντα αλλάζουν. Καθώς οι ήρωες εισχωρούν όλο και πιο βαθιά στην έρημο, όλες οι ψευδαισθήσεις σταθερότητας και ασφάλειας, αρχίζουν να διαλύονται. Η Κιτ θα χάσει τη «δυτική» ματιά της και θα βυθιστεί στην άγνωστη κουλτούρα των λαών της ερήμου. Κάπως έτσι θα συνειδητοποιήσει την πραγματική φύση της ζωής –εκείνη που κρύβεται πίσω από το γαλάζιο χρώμα του ουρανού- και θα οδηγηθεί στην πλήρη παραίτηση.
Ο Μπερτολούτσι γύρισε το «Τσάι στη Σαχάρα» αμέσως μετά από τον «Τελευταίο αυτοκράτορα», θέλοντας να αποτοξινωθεί, κατά κάποιον τρόπο, από τις υπερπαραγωγές. Πήγε λοιπόν στην έρημο και στα χωριά των Βεδουίνων με ένα εξαιρετικά μικρό συνεργείο και με λίγους ηθοποιούς που δεν φοβούνταν την ταλαιπωρία. Αυτό βέβαια δεν τον εμπόδισε να επιδείξει για μια ακόμη φορά τον περφεξιονισμό του, τόσο στον τομέα της οπτικής και ηχητικής προσέγγισης όσο και σε εκείνον των ερμηνειών.
Ο διευθυντής φωτογραφίας Βιτόριο Στοράρο, εκμεταλλεύτηκε στο έπακρο το μαγικό φως της ερήμου και δημιούργησε μια φωτογραφία που ακολουθεί τη συναισθηματική κατάσταση των ηρώων: στο πρώτο μέρος η οθόνη γεμίζει από κίτρινες αποχρώσεις και στο δεύτερο «βουλιάζει» στο βαθύ μπλε και το βιολετί. Οι ερμηνείες του Τζον Μάλκοβιτς και της Ντέμπρα Γουίνγκερ, μένουν πιστές στον εσωτερικό ρυθμό της ταινίας, ενώ η μουσική του Ρουίτσι Σακαμότο, δημιουργεί το κατάλληλο ηχητικό περιβάλλον ώστε ο θεατής να απολαύσει μια από τις πιο καλαίσθητες ταινίες του σπουδαίου Ιταλού δημιουργού.
