ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΑΙΣΘΗΤΙΚΗΣ

Η μαρξιστική -αλλά και η αστική- ανάλυση των προβλημάτων της αισθητικής και της τέχνης δεν έχει προχωρήσει διεθνώς σε ικανοποιητικό βαθμό, συγκριτικά μάλιστα με τη μελέτη άλλων κλάδων της φιλοσοφίας και του εποικοδομήματος. Από αυτήν την άποψη, η παρούσα έκδοση, παρότι περιλαμβάνει σειρά άρθρων γραμμένων πολλές δεκαετίες πριν -από το 1953 έωςτο 1974- τα περισσότερα κάτω από το πρίσμα της προβληματικής στρατηγικής που ακολούθησε η Σοβιετική Ένωση μετά από το 20ό Συνέδριο του ΚΚΣΕ το 1956, μπορεί να σταθεί ιδιαίτερα χρήσιμη στο σημερινό αναγνώστη, ειδικά αν μελετηθεί στο φως των σύγχρονων επεξεργασιών του ΚΚΕ για την πορεία της σοσιαλιστικής οικοδόμησης στην ΕΣΣΔ. Είναι μια σημαντική συνεισφορά στο να αποκτηθεί μια πιο συγκροτημένη γνώση σε βασικές έννοιες της μαρξιστικής αισθητικής, που αποτελούν διαχρονικά αντικείμενο διαπάλης. Παρουσιάζοντας παράλληλα μια ανάγλυφη εικόνα της εξέλιξης που είχε η θεωρία της αισθητικής στη Σοβιετική Ένωση, προσφέρεται για τη μελέτη της σε συνάρτηση με τις πολιτικές επιλογές του ΚΚΣΕ στην οικονομία και στο εποικοδόμημα από το 19ο έως καιτο 24ο Συνέδριό του.
Η έκδοση, όπως μαρτυρά και ο τίτλος της, δεν αποτελεί εγχειρίδιο αισθητικής. Είναι μια συλλογή μελετών προβληματισμού σε ουσιώδη θεωρητικά θέματα της μαρξιστικής αισθητικής και της τέχνης από την πείρα της εφαρμογής της κύρια στη Σοβιετική Ένωση, καθώς και πολεμικής σε αστικές θεωρίες και φιλοσοφικά ρεύματα που επηρέασαν και εξακολουθούν να επηρεάζουν την τέχνη. Παρότι αποτελείται από αυτόνομα άρθρα, δε στερείται συνοχής. Κάθε άρθρο ή ενότητα άρθρων θα μπορούσαν να θεωρηθούν κεφάλαια ενός δομημένου βιβλίου.
(Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Εισαγωγικό σημείωμα
Πρόλογος του συγγραφέα
– Η αισθητική – Βασικός τομέας πάλης για το λενινισμό
– Η οικοδόμηση του κομμουνισμού και οι στόχοι της αισθητικής
Η παραγωγή, η επιστημονικοτεχνική δημιουργία και η αισθητική
Το κοινωνικοαισθητικό ιδανικό του κομμουνισμού και η έκφρασή του στη σοβιετική τέχνη
Για τον αληθινό και τον επίπλαστο νεωτερισμό
Λαός και τέχνη
Για την ιδεολογική πάλη στο μέτωπο της αισθητικής
Για την ευθύνη του καλλιτέχνη απέναντι στο λαό
– Η αισθητική της εργασίας ως επιστήμη
Τι μελετάει η αισθητική της εργασίας
Η αισθητική της εργασίας και οι άλλες επιστήμες
Οι βασικοί κλάδοι της αισθητικής της εργασίας
Η οικοδόμηση του κομμουνισμού και η αισθητική της εργασίας
– Επιστημονικοτεχνική επανάσταση και τέχνη
– Η ιδιομορφία της τέχνης και η θέση της στην κοινωνική ζωή
– Για την προοδευτική εξέλιξη της τέχνης
Υπάρχει πρόοδος στην τέχνη;
Η μαρξιστικολενινιστική θεωρία για το σύστημα και η ανάπτυξη της καλλιτεχνικής κουλτούρας
– Οι εθνικές ιδιομορφίες της τέχνης
Η έκφραση της ψυχοσύνθεσης του έθνους στην τέχνη
Το εθνικό και το ταξικό στην τέχνη της ταξικής κοινωνίας
Για την εθνική παράδοση και τις διεθνικές σχέσεις στην τέχνη
Η σοσιαλιστική στο περιεχόμενο και εθνική στη μορφή τέχνη των λαών της ΕΣΣΔ
– Η ανάπτυξη της εθνικής καλλιτεχνικής κουλτούρας των λαών της ΕΣΣΔ
Η διεθνική, ενιαία και πολυεθνική σοβιετική καλλιτεχνική κουλτούρα (Μερικά μεθοδολογικά ζητήματα)
– Οι εχθροί του νου (Για μερικές τάσεις στην αστική αισθητική)
Η φροϊδική επίθεση ενάντια στο νου
Πού οδηγεί η αισθητική του παραλόγου
Η διαισθησιαρχία και η αισθητική του μυστικισμού
Η αισθητική του «παραλόγου»
– Για μια βαθύτερη επεξερνασία της θεωρίας του σοσιαλιστικού ρεαλισμού
– Η λενινιστική αρχή της κομματικότητας της τέχνης – στην πράξη