ΟΥΕΛΕΛΕ

Ουελελέ: κρεόλικη αναστάτωση ή αναγγελία θυέλλης, κάλεσμα σε γιορτή ή θρήνος για συμφορά, όμορφη λέξη ή ανεξήγητη εμμονή; Όσο για το βιβλίο, πρόκειται για μια συλλογή από δοκίμια που έχουν δημοσιευτεί, τα περισσότερα, στον “Τέταρτο Κόσμο”. Πιο πολύ προσωπικός πίνακας ανακοινώσεων παρά μπλογκ, ο Τέταρτος Κόσμος ξεκινάει από το ιθαγενικό ζήτημα (απ’ όπου και η ονομασία του), όχι σαν εξωτική νοσταλγία αλλά σαν ζωντανή πραγματικότητα που συνδέεται εκ των πραγμάτων με τις κατώτερες τάξεις του Πρώτου Κόσμου. Η αποικιοκρατία, η δουλεία και το “τριγωνικό εμπόριο”, ιστορικά θεμέλια του καπιταλισμού, υποστηρίζεται στο πρώτο δοκίμιο, δικιολογούν αυτή τη σύνδεση, μέσα από κοινές αντιστάσεις που μεταφέρονται σε “κρυφή παράδοση”. Στο κάτω-κάτω, οι Ινδιάνοι βόηθησαν να πέσει η Βαστίλη.

Τούτα τα δοκίμια μπορεί να διαβαστούν και σαν μια φτωχή συμβολή στην κριτική ανθρωπολογία και την ιστορία από τα κάτω, αν τις σκεφτούμε συνδυασμένες σε μια γενική θεωρία που αναζητά τη συνοχή της, στόχος σχεδόν ανέφικτος προς το παρόν, και, σα να μην έφτανε αυτό, θέλει επιπλέον να διατηρήσει έναν επαναστατικό προσανατολισμό. Λιγότερο μεγαλεπήβολα και πιο ταπεινά και πραχτικά, μπορεί να είναι συνεισφορά σε έναν απαραίτητο πόλεμο ιδεών, ας πούμε ενάντια στις μαλθουσιανές φαλκιδεύσεις (για να το πούμε κρυπτικά: Αντιτζάρεντ!) ή ενάντια στις αναγωγές στην “ανθρώπινη φύση” ή, πιο πρόσφατο τέχνασμα, ενάντια σε μια πλανερή armonia mundi – που αποδεικνύεται ζοφερή και μουντή αρμονία του ίδιου πάντα συστήματος.