Περιγραφή
Το βιβλίο αυτό αφορά τη δίκη για τη δολοφονία του αστυνομικού διοικητή του Μιλάνου, το 1972, η οποία αποδόθηκε σε στελέχη της ακροαριστερής οργάνωσης Lotta Continua. Η δίκη δίχασε την κοινή γνώμη στην Ιταλία. Πόσο αξιόπιστη είναι η ομολογία πάνω στην οποία βασίστηκαν οι κατηγορίες; Αποτελεί η μνήμη μακρινών γεγονότων αποδεικτικό υλικό; Ποιες σχέσεις ανακριτή – ανακρινόμενου αποτυπώνουν τα ανακριτικά πρακτικά; Υπήρχαν σφάλματα λογικής στη συναγωγή συμπερασμάτων; Είναι δίκαιη η απόφαση του δικαστηρίου; Ο διαπρεπής ιστορικός Κάρλο Γκίνζμπουργκ με μια θαρραλέα δημόσια παρέμβαση ανέλαβε να απαντήσει σε αυτά τα ερωτήματα αναλύοντας τα δικαστικά πρακτικά. Το βιβλίο διαβάζεται σαν αστυνομική ιστορία, σαν άσκηση λογικής, σαν δικαστική αγόρευση, σαν έλεγχος της εξουσίας. Είναι όμως κάτι παραπάνω, και γι’ αυτό μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες. Αφορά τη σύγκριση ανάμεσα στο ρόλο του δικαστή και το ρόλο του ιστορικού, τις συγκλίσεις και τις αποκλίσεις στη μέθοδο και τον τρόπο σκέψης τους. Και οι δύο ερευνούν μαρτυρίες. Τι θεωρούν όμως ενδείξεις και τι αποδείξεις; Πώς αξιολογεί και αποφασίζει ο δικαστής και πώς ο ιστορικός; Πώς επιμερίζει ο ένας την υπαιτιότητα, και πού αναζητά ο άλλος την αιτία; Η συζήτηση αυτή δεν αφορά μόνο τους ιστορικούς και τους δικαστές, τους κατηγορούμενους και τους υπερασπιστές τους. Τα προβλήματα αυτά έχουν εγκατασταθεί στη δημόσια σφαίρα, καθώς τα τελευταία χρόνια, τη Δικαιοσύνη, και όχι μόνο στην Ελλάδα και στην Ιταλία, την απασχολούν παλιές υποθέσεις που αποτελούν ήδη μέρος της έρευνας των ιστορικών. Πώς να σκεφτούμε γι’ αυτές, με τους όρους των δικαστών ή των ιστορικών; Αλλά και στους ιστορικούς υπάρχει μια έντονη συζήτηση για τα ζητήματα της μεθόδου, η οποία αντανακλά, και ταυτόχρονα επηρεάζει τις αλλαγές στο δημόσιο ρόλο της ιστορίας.
