Περιγραφή
Το μικρό αυτό βιβλίο αποτελεί καίριο εθνογραφικό και θεωρητικό επίτευγμα: Η Μαρίκα Ρόμπου-Λεβίδη ανασκάπτει και φέρνει μπροστά μας ανάγλυφα όσα η γεωπολιτική κοινοτοπία των εθνικών συνόρων συγκαλύπτει. Αλβανίδες «νύφες», οπρωγμένες από τις περιορισμένες επιλογές επιβίωσης, μεταναστεύουν μετά το 1990 στην άλλη πλευρά του συνόρου και παγιδεύονται στον ασφυκτικό κλοιό μιας ιστορίας εμφυλίου πολέμου, κρατικής αποικιοποίησης και ασφαλειοκρατίας, που ανασυσταίνει θριαμβευτικά τους πατριαρχικούς κανόνες του παιχνιδιού. Μια ιστορία κρατικής βίας εκβάλλει εκρηκτικά στον απόκρυφο κόσμο του νοικοκυριού και στον αδυσώπητο αγώνα για οικιακή και ατομική εξουσία και αυτο-αξία που εκτυλίσσεται στη διάρκεια δύο δεκαετιών μέσα στο χωνευτήρι βάρβαρων εθνοτικών ιεραρχιών. Τέσσερεις μελέτες περίπτωσης, που αντλούν από τη γόνιμη συνάρθρωση της ανθρωπολογίας με την ιστορία, παρακολουθούν με ζωντάνια και ενσυναίσθηση σε βάθος εικοσαετίας τις στρατηγικές συζύγων που ζουν κάτω από επισφαλείς συνθήκες.
Τα εξαιρετικά σχέδια του Αλέκου Λεβίδη συλλαμβάνουν με ακρίβεια μορφές ζωής της «απαγορευμένης ζώνης» και μας ζητούν να δούμε το σύνορο ωσάν η διήθηση της καταπίεσης και του μόχθου στη ίδια του τη γη, την πέτρα, το μέταλλο και την ανθρώπινη παρουσία να αποτελεί ζήτημα που μας αφορά άμεσα και μας εμπλέκει προσωπικά. Το «Εδώ καπούτ» αναλύοντας τη διαλεκτική παγίωσης της πολιτικής βίας σε δομική και την ιστορική αναπαραγωγή και επινόηση, σφυρηλατεί μια νέα θεωρία των συνόρων με σάρκα και οστά. Πρόκειται για ανάλυση που, σήμερα, έχουμε ανάγκη στην Ελλάδα και αλλού. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Περιεχόμενα
Ευχαριστίες
Εισαγωγή
ΕΛΛΗΝΟΑΛΒΑΝΙΚΕΣ “ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ” ΚΑΙ ΒΙΑ ΣΤΟΝ ΟΙΚΙΑΚΟ ΧΩΡΟ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΗΣ ΜΕΘΟΡΙΟΥ
1. Η μελέτη της αλβανικής μετανάστευσης μέσα από το πρίσμα της πρόσφατης ευρωπαϊκής προσφυγικής κρίσης
2. Παρακολουθώντας την ελληνοαλβανική μεθόριο της Δυτικής Μακεδονίας από το 1991 μέχρι σήμερα
α. Οι “μεικτοί” γάμοι
β. Η πορεία της δικής μου σχέσης με τον τόπο
γ. Ανθρωπολογία του “επίκαιρου”
δ. “Το σύνορο βρίσκεται παντού”
ε. Στο σύνορο
στ. Το ελληνοαλβανικό σύνορο και η αναπαράστασή του από τα μαζικά μέσα ενημέρωσης
3. Συγκλίσεις και αποκλίσεις
4. Το εθνογραφικό πεδίο
α. Η Πρέσπα
β. Η Χαραυγή
5. Οριακότητα και βία
6. Το αγροτικό νοικοκυριό ως πεδίο διαπραγμάτευσης της διαφοράς
7. Ιστορίες ζωής
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1
Παύλος και Sylvia/Στέλλα:
Η ΓΥΝΑΙΚΕΙΑ ΑΥΤΟΝΟΜΗΣΗ ΩΣ ΑΠΕΙΛΗ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΙΕΡΑΡΧΗΜΕΝΗ
ΕΝΔΟΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΕΞΟΥΣΙΑ
1. Η άφιξη
2. Η ένταξη στο νοικοκυριό
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2
Παύλος και Eleanora/Δώρα:
Ο ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΣΤΕΡΕΟΤΥΠΩΝ ΣΕ ΜΕΣΟ ΕΝΔΥΝΑΜΩΣΗΣ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΕΙΑΣ ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΙΚΟΤΗΤΑΣ
1. Η δεύτερη σύζυγος του Παύλου από την Αλβανία
2. Ο μετασχηματισμός του νοικοκυριού στο αστεακό περιβάλλον
3. Ανισότητα και βία
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3
Λάζος και Armina/Σοφία:
Η ΚΑΝΟΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΠΡΑΚΤΙΚΩΝ ΒΙΑΣ ΚΑΙ Η ΑΠΟΚΟΡΥΦΩΣΗ ΤΟΥ ΤΡΑΥΜΑΤΟΣ ΦΥΛΕΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ
1. “Δεν θέλω ούτε να τον μυρίσω”
2. Καταιγιστικές εξελίξεις που αναδεικνύουν τη ρευστότητα των ορίων ανάμεσα στη βία, την εγκληματικότητα και την ανομία
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4
Νίκος και Mirela/Νικολέτα: ΖΩΝΤΑΣ ΣΤΗ ΣΚΙΑ, Η ΣΧΟΙΝΟΒΑΣΙΑ ΣΤΟ ΚΕΝΟ ΤΟΥ ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ
1. “Όλα ήταν καλά”
2. Ο αναγκαστικός συμβιβασμός
3. Απελπισμένες διεκδικήσεις
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5
ΤΟ ΣΥΝΟΡΟ ΩΣ “ΔΙΑΖΩΜΑ” ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΕΠΙΤΕΛΕΣΗΣ ΜΙΑΣ ΒΙΑΣ “ΑΝΑΜΟΡΦΩΤΙΚΗΣ”
1. Συνοψίζοντας τη συνθήκη του αγροτικού νοικοκυριού
2. Συνοψίζοντας τις διαδικασίες παραγωγής και αναπαραγωγής της βίας στο πλαίσιο των μεικτών γάμων
3. Γιατί τόση βία στη Χαραυγή; Ετερότητα και βία ως καταστατικές
διαστάσεις της εθνικοφροσύνης
α. Ανισότητα και μιαρότητα
β. Η πολιτική σημασία του συνόρου
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
