Περιγραφή
“Ο ΛΟΥΝΤΒΙΧ ΒΙΤΓΚΕΝΣΤΑΙΝ γεννήθηκε στη Βιέννη το 1889 και πέθανε στο Κέμπριτζ το 1951, όπου δίδαξε ως καθηγητής φιλοσοφίας από το 1939 μέχρι το 1947. Αν και πολυγραφότατος, μονάχα ένα έργο δημοσίευσε όσο ζούσε: το Tractatus Logico-philosophicus (Λογικοφιλοσοφική πραγματεία). Οι περίπου 30.000 σελίδες των Καταλοίπων του δημοσιεύτηκαν σταδιακά μετά θάνατον και εξακολουθούν να δημοσιεύονται μέχρι σήμερα. Συχνά χαρακτηρίζεται ως ο μεγαλύτερος φιλόσοφος του αιώνα μας. Μολονότι η τεράστια επιρροή που η σκέψη του άσκησε, και εξακολουθεί να ασκεί, στους φιλοσοφικούς κύκλους δικαιολογεί τον υπερθετικό, υπό μια σημαντική έννοια ο χαρακτηρισμός είναι παραπλανητικός, εφόσον ο Βιεννέζος στοχαστής δεν είναι φιλόσοφος με την παραδοσιακή έννοια του όρου, και ως εκ τούτου η προσφορά του δεν είναι δυνατόν να εκτιμηθεί βάσει παραδοσιακών κριτηρίων. Ο χαρακτηρισμός της φιλοσοφίας ως “διανοητικής αγκύλωσης”, των φιλοσοφικών προβλημάτων ως “ψευδοπροβλημάτων”, των φιλοσοφικών θέσεων ως “μεταφυσικής φλυαρίας” και η εισήγηση μιας μεθόδου που έχει μοναδικό σκοπό να μας θεραπεύσει από την “ασθένεια του φιλοσοφείν” τον θέτουν σαφώς έξω από το πλαίσιο του παραδοσιακού προβληματισμού. Ο Βίτγκενσταιν δεν δίνει νέα λύση στα προβλήματα της φιλοσοφίας· ανανοηματοδοτεί τη φιλοσοφία ως προσπάθεια διάλυσης των ίδιων των προβλημάτων που τη συντηρούν”.
Η Φιλοσοφική γραμματική τοποθετείται περίπου στο μέσον της εξέλιξης της σκέψης του. Ανήκει, μαζί με τις Φιλοσοφικές παρατηρήσεις, στα λεγόμενα μεταβατικά κείμενα, στα οποία πραγματοποιείται η μεταστοιχείωση των λογικών θεωριών του Tractatus στη γλωσσαναλυτική μέθοδο, που βρίσκει την πιο ολοκληρωμένη της έκφραση στις Φιλοσοφικές έρευνες. Το βιβλίο αποτελείται από δύο μέρη. Το πρώτο ασχολείται με τη φιλοσοφία της γλώσσας και το δεύτερο με τη φιλοσοφία των μαθηματικών. Τα δύο μέρη τα συνδέει η ιδέα ότι το νόημα των σημείων θα πρέπει να αναζητηθεί στο ρόλο που παίζουν στη γλώσσα, όχι σε κάποια υπερβατική εξωγλωσσική πραγματικότητα. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι ο στόχος της κριτικής του Βίτγκενσταιν είναι ο ρεαλισμός, είτε αυτός αποτελεί φιλοσοφική θέση περί της γλώσσας είτε περί της φύσεως των μαθηματικών. Αλλά ο Βίτγκενσταιν δεν στρέφεται κατά της ορθότητας συγκεκριμένων δογμάτων ούτε εισηγείται αλλά προς αντικατάσταση των εσφαλμένων. Κατ’ αυτόν, οι φιλοσοφικές θέσεις εν γένει είναι ανόητες· και οι ανοησίες δεν “ανασκευάζονται”. Το μόνο που μπορείς να κάνεις είναι να τις “αποκαλύψεις”.
