Περιγραφή
Αυτός είναι, ο λόγος της τραγωδίας: ο άνθρωπος θήραμα των θεών. Η κωμωδία -το ξέρουμε- είναι, η άλλη όψη του νομίσματος. Όσο ο βίος του χειραγωγείται, από μια εξουσία, ο άνθρωπος αναζητά την ελευθερία του στην ανατροπή της. Ανατρέπονται οι θεοί; Το ζήτημα δεν είναι αυτό. Οι αρχαίοι πάντως είχαν εφεύρει κάποια τεχνάσματα για να τους αντιμετωπίσουν: Συχνά τους έδιναν ανθρώπινες ιδιότητες, αδυναμίες, μικρότητες, τους κατέβαζαν απ’ το βάθρο τους, συγχρωτίζονταν και συναλλάσσονταν μαζί τους. Έτσι μπορούσαν και να τους περιγελούν, να διασκεδάζουν κάποτε με τα καμώματά τους, κι ο μύθος της παντοδυναμίας, χωρίς να καταρρίπτεται, ξορκιζόταν με τη φαντασιακή ανατροπή, το ευτράπελο της καθημερινότητας, με την καταφυγή στη σάτιρα. Ας το δούμε κι έτσι.
Σ’ όλες τις περιπτώσεις, καλό προσωπείο ο μύθος, το μάθαμε πια. Ο Μολιέρος, αυτός κι αν ήξερε από προσωπεία και μεταμφιέσεις για να θίξει τα κακώς κείμενα του καιρού του και, γενικότερα, για να φωτίσει τα ανθρώπινα πάθη και παθήματα· να εκθέσει και να εκτεθεί ο ίδιος στη λυτρωτική (;) σκηνή. Μόνο που κάποτε αυτό το παιχνίδι κρύβει παγίδες.
Αν κατέβουμε την κλίμακα, θα βρεθούμε αντιμέτωποι με άλλες μορφές εξουσίας. Για παράδειγμα, σχεδόν μυθική είναι η απολυταρχική διακυβέρνηση του Λουδοβίκου ΙΔ’. Στον “Αμφιτρύωνα” (1668) αντανακλάται η εποχή, με θεό τον Βασιλιά Ήλιο και γύρω του μια αυλή αριστοκρατών, φιλόδοξων κολάκων που επιδιώκουν την εύνοια του άρχοντα, κυριών για τις οποίες η υπέρτατη τιμή ήταν να μοιραστούν το κρεβάτι του, με προφανή οφέλη για τις ίδιες, αλλά και την οικογένειά τους. […] (Από το επίμετρο της μεταφράστριας)
