Περιγραφή
Με ποιον τρόπο θα μπορούσε να τεθεί εκ νέου ο προβληματισμός για το σύγχρονο μουσείο μέσα από το ιστορικό παράδειγμα ενός τόπου όπως η Λευκωσία; Ποιες θεωρητικές και σχεδιαστικές προκλήσεις μπορούν να αναδυθούν σε μια πόλη που στο πλούσιο ιστορικό υπόβαθρό της φέρει και τα εμφανή σημάδια μιας σύρραξης, ενός βίαιου δημογραφικού μετασχηματισμού και της παγιωμένης διάστασης ανάμεσα στις δύο κύριες εθνοτικές ομάδες οι οποίες κατοικούν εκεί; Ποιο θεωρητικό ή θεσμικό πρόγραμμα θα μπορούσε να αναλάβει τη διαχείριση της σχέσης αυτής της πόλης με το παρελθόν της, όταν οι πολιτειακοί θεσμοί αλλά και οι διάφορες κοινωνικές ομάδες επιδιώκουν να ανασυγκροτούν τούτο το παρελθόν με τρόπο διαφορετικό; Ποια αρχιτεκτονική και χωρική συνθήκη θα μπορούσε να ανταποκριθεί στον συγκεκριμένο προβληματισμό καλλιεργώντας μια ανοιχτή σχέση με την ιστορία πέρα κι έξω από τη διατεταγμένη παραγωγή της “εθνικής μνήμης”;
Η παρούσα έκδοση περιλαμβάνει κείμενα που συζητούν, μέσα από ειδικά παραδείγματα και ευρύτερες θεωρητικές αναφορές, κεντρικά ερωτήματα των σύγχρονων κοινωνιών, ερωτήματα σχετικά με τη θεσμική διαχείριση του παρελθόντος, με την κατασκευή ηγεμονικών πολιτισμικών αφηγήσεων και με τις πρακτικές της μνημόνευσης. Το ανά χείρας βιβλίο επιδιώκει μέσα από διεπιστημονικές προσεγγίσεις να προωθήσει τη θεωρητική, την ιστοριογραφική και την πολιτισμική κριτική, έχοντας έναν διπλό στόχο: πρώτον, να αναδείξει την παράμετρο του χώρου στις πολιτικές διαχείρισης της μνήμης, εντοπίζοντας υπό διαφορετικές οπτικές τους τρόπους με τους οποίους ο χώρος γίνεται εργαλείο και μέσο των αφηγήσεων για το παρελθόν δεύτερον, να προβάλει διερευνήσεις, που στο πλαίσιο του αναστοχασμού για τη μουσειακή συνθήκη εισηγούνται χωρικές και αρχιτεκτονικές προσεγγίσεις κριτικής διερώτησης για τον θεσμικό ρόλο του μουσείου και των παραδεδομένων σχέσεων μεταξύ συλλογής, παρατηρητή, κτιρίου και πόλης. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Περιεχόμενα
ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΠΥΛΑ
Πρόλογος
ΠΕΤΡΟΣ ΦΩΚΑΪΔΗΣ – ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΧΡΟΝΑΚΗ Εισαγωγή
– Μνημονικές παραμορφώσεις
ΑΘΗΝΑ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ
Η ποιητική της μνήμης, η πολιτική του αξιομνημόνευτου. Σκέψεις με αφορμή το έργο Εις το όνομα της Λήδας Παπακωνσταντίνου
ΛΟΥΚΑΣ ΤΡΙΑΝΤΗΣ
Χωρικές πολιτικές της μνήμης και της λήθης στη “μετασοσιαλιστική” πόλη. Η περίπτωση των Τιράνων
ΓΙΑΝΝΗΣ ΤΟΥΜΑΖΗΣ
Περηφάνια και προκατάληψη. Φωτογραφία και μνήμη στην Κύπρο
– Εγκαταστάσεις μνημείωσης
ΠΕΤΡΟΣ ΦΩΚΑΪΔΗΣ – ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΧΡΟΝΑΚΗ
Από την αρχαιολογία στην ιατρική. Αρχιτεκτονική και πολιτικές της ταυτότητας στην αποικιακή Κύπρο, 1878-1940
ΛΙΑ ΓΥΙΟΚΑ
Ψυχοθεραπεία και συνενοχή στις σύγχρονες μνημονικές πρακτικές. Το άγαλμα του Μπρους Λι στο Μόσταρ και η Πύλη της Λαμπεντούζα
ΑΛΚΗΣ ΧΑΤΖΗΑΝΔΡΕΟΥ
Αρχιτεκτονικά ζητήματα θεσμικής διαχείρισης της μνήμης. Οι περιπτώσεις του Εβραϊκού Μουσείου και του Μνημείου για τους δολοφονημένους Εβραίους της Ευρώπης στο Βερολίνο
– Μουσειακές αναδιατάξεις
ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΑΝΤΟΝΑΣ
Το μουσείο των δύο εθνικισμών
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΠΟΥΛΙΑΣ
Ο ορίζοντας και ο χρόνος
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΕΠΟΝΗΣ
Πώς λειτουργεί ο χώρος του μουσείου σήμερα;
Οι συντελεστές του τόμου
