Περιγραφή
«Τούτο το μικρό χρονικό έχει σκοπό να ξεθάψει από την αφάνεια τη θυσία αφανών ηρώων, να βοηθήσει να ξαναζήσουν οι μαρμαρωμένες, όχι ποτέ πεθαμένες, θρυλικές μορφές και να ζωντανέψουν οι πολύμορφες εκδηλώσεις της Εθνικής Αντίστασης. Να ξαναφέρει στη θύμηση τις κρίσιμες ώρες που πέρασε η πατρίδα μας σε μια κρίσιμη πάλη για τη λευτεριά, που «δεν είναι ουρανός στον κόσμο, δεν είναι ωραιότητα στη φύση, που να την αξίζει. Όπου λείπει είναι νύχτα και σκοτάδι, όπου βασιλεύει, ξεπερνάει τον ήλιο με το φως της». Ν.Δ. ΤΖΟΥΓΑΝΑΤΟΣ
«[…] Η εικόνα του αυστηρού και άτεγκτου δασκάλου που ο Νικόλαος Τζουγανάτος εξέπεμπε ως φιλόλογος στο Βαρβάκειο και μετέπειτα ως κορυφαίος φροντιστής, δεν προδιέθετε διόλου ότι, επί Κατοχής και στα δύσκολα χρόνια που ακολούθησαν, είχε πάρει και αυτός σημαντικά ρίσκα για την πατρίδα, την αντίσταση και τη δικαίωση των αγωνιστών της.
Η μαρτυρία του Νικολάου Τζουγανάτου, συγκλονιστική από μόνη της, συνοδευόμενη από το εξαιρετικά κατατοπιστικό επίμετρο του Στρατή Μπουρνάζου, εμπλουτίζει τη βιβλιογραφία της δεκαετίας του 1940 με ένα μοναδικό τεκμήριο: με την αυστηρότητα και την ακριβολογία του φιλολόγου, καταγράφει τις ιερότερες παρακαταθήκες απλών συνήθως ανθρώπων, που είχαν θυσιάσει τα πάντα για την πατρίδα». Ν.Κ. ΑΛΙΒΙΖΑΤΟΣ
