Περιγραφή
Ξεκινάμε με μια κηδεία και τελειώνουμε με δύο εκτελέσεις. Ανάμεσά στα γεγονότα αυτά, ρίχνουμε ματιές στα εγκαίνια του Σιντριβανιού, μια πυρκαγιά, τους Νεότουρκους και τη Φεντερασιόν, επιθέσεις εναντίον χρηματιστών, την κυριακάτικη αργία, έναν οκταετή “άθλιο”, τραμπουκισμούς, τον τελευταίο αρχιραββίνο, το κάψιμο βιβλίων, τη συγκέντρωση των Εβραίων στην πλατεία Ελευθερίας, εργατικές συγκεντρώσεις μετά τη Βάρκιζα και τη μετονομασία ενός κεντρικού δρόμου.
“Υπάρχουν εποχές κατά τις οποίες ο ιστορικός χρόνος συμπυκνώνει εντάσεις τις οποίες η καθημερινότητα συνήθως εξουδετερώνει· εποχές οι οποίες εγκυμονούν σοβαρές αλλαγές. Από τις εποχές αυτές αλιεύει ο Γιάννης Γκλαρνέτατζης “στιγμές”, δηλαδή σημεία που φανερώνουν σύνθετες κοινωνικές καταστάσεις· περιστάσεις που δημιουργούνται καθώς εξελίσσονται ιστορικές διεργασίες όπως το εργατικό κίνημα και οι κοινωνικές αντιπαραθέσεις· ψηφίδες, εντέλει, που χρησιμεύουν στον συγγραφέα για να κατασκευάσει μικρούς πίνακες στους οποίους ζωντανεύουν υποκείμενα και κοινωνικές ομάδες, δρόμοι, συνοικίες και τοπία. Και πώς αλλιώς, αν όχι με ψηφίδες, μπορεί ο ευαίσθητος παρατηρητής να προσεγγίσει μια μακρά περίοδο η οποία χαρακτηρίστηκε από συγκλονιστικές αλλαγές και ανακατατάξεις, αλλά και να γνωρίσει έναν κόσμο από διαφορετικούς ανθρώπους και γλώσσες, στον οποίο συγκατοικούν, άλλοτε αρμονικά και άλλοτε με συγκρούσεις, πλούσιοι αστοί και εργάτες, Τούρκοι, χριστιανοί και Εβραίοι; Κάθε τέτοια ψηφίδα από μόνη της συγκεντρώνει σε σμίκρυνση την ποικιλία των εμπειριών που βίωσαν οι κάτοικοι αυτής της πόλης […]. Στιγμές χαράς και προόδου ή στιγμές οδύνης και καταπίεσης για την πόλη· και στις δυο περιπτώσεις, το αποτέλεσμα στο ανά χείρας βιβλίο είναι ένα συναρπαστικό ανάγνωσμα, προς Θεσσαλονικείς και όχι μόνο”.
Από τον Πρόλογο της Ρίκας Μπενβενίστε
