Περιγραφή
Στον παρόντα τόμο συγκεντρώνονται εξαιρετικά πρωτότυπα κείμενα του Πιερ Μπουρντιέ για τη γλώσσα και τις σχέσεις μεταξύ γλώσσας, εξουσίας και πολιτικής. Οι παραδοσιακές προσεγγίσεις για τη γλώσσα, όπου συμπεριλαμβάνονται οι γλωσσολογικές θεωρίες του Σωσύρ και του Τσόμσκυ καθώς και η θεωρία των ομιλιακών ενεργημάτων που εκπονήθηκε από τον Ώστιν και άλλους, δέχονται τη ρωμαλέα κριτική του Μπουρντιέ. Η γλώσσα, μέσο επικοινωνίας, θα πρέπει επίσης να εξετάζεται και ως μέσο συμβολικής εξουσίας – όπου η “συμβολική εξουσία” νοείται από τον Μπουρντιέ όχι τόσο ως ένας ειδικός τύπους εξουσίας, όσο μια έκφανση διαφόρων μορφών εξουσίας, όπως εκτυλίσσονται στην κοινωνική ζωή.
Σύμφωνα με τον Πιερ Μπουρντιέ, οι απόψεις περί “κοινοκτημοσύνης της γλώσσας” αποτελούν κάθε άλλο παρά αθώα ψευδαίσθηση. Οι γλωσσικές παραγωγές, προϊόν της σχέσης ανάμεσα σε μια γλωσσική αγορά και σε μια γλωσσική έξη (habitus), προσαρμόζονται από τους ομιλητές στα αιτήματα του εκάστοτε πεδίου. Έτσι κάθε γλωσσική διάδραση, όσο προσωπική και ασήμαντη και αν είναι, φέρει τα ίχνη της κοινωνικής δομής την οποία εκφράζει και στην αναπαραγωγή της οποίας συντελεί.
Η θεώρηση του Μπουρντιέ ρίχνει νέο φως στους τρόπους με τους οποίους ποικίλλει η γλωσσική χρήση ανάλογα με παράγοντες όπως είναι η τάξη και το φύλλο. Διανοίγει επίσης μια νέα προσέγγιση στους τρόπους με τους οποίους χρησιμοποιείται η γλώσσα στην πολιτική – τον κατ’ εξοχήν τόπο όπου τα λόγια είναι πράξεις και όπου διακυβεύεται ο συμβολικός χαρακτήρας της εξουσίας.
Ο παρών τόμος, γραμμένος από έναν από τους κορυφαίους κοινωνικούς στοχαστές της εποχής μας, αντιπροσωπεύει μια μέγιστη συμβολή στη μελέτη της γλώσσας και της εξουσίας.
