Περιγραφή
«Ήταν απολύτως απαραίτητο να καταστεί ο πληθυσμός ένα ηθικό υποκείμενο και να σπάσει η συναλλαγή του με την εγκληματικότητα, έτσι ώστε να διαχωριστούν οι παραβατικοί και να φανούν επικίνδυνοι όχι μόνο για τους πλούσιους αλλά και για τους φτωχούς επίσης, φαύλοι υποκινητές των μεγαλύτερων κοινωνικών κινδύνων»
Μισέλ Φουκώ, «Συζήτηση για τη φυλακή», 1975
«[…] δεν πρέπει να δούμε τα πράγματα με όρους αντικατάστασης μιας κοινωνίας της κυριαρχίας από μια πειθαρχική κοινωνία και της επακόλουθης αντικατάστασης μιας πειθαρχικής κοινωνίας από μια κοινωνία της διακυβέρνησης· στην πραγματικότητα, υπάρχει ένα τρίγωνο, κυριαρχία-πειθαρχία-διακυβέρνηση, η οποία έχει ως πρωταρχικό της στόχο τον πληθυσμό και ως ουσιώδη μηχανισμό της τους μηχανισμούς ασφάλειας […] Αυτό που ίσως είναι πραγματικά σημαντικό για τη νεωτερικότητά μας -δηλαδή για το παρόν μας- δεν είναι τόσο πολύ η étatisation (κρατικοποίηση) της κοινωνίας όσο η “κυβερνολογικοποίηση” του κράτους»
Μισέλ Φουκώ, «Διάλεξη της 1ης Φεβρουαρίου 1978»
Το ερώτημα που τίθεται, λοιπόν, είναι αν μπορούμε να αναλύσουμε τη φυλακή αποκλειστικά με τους όρους εκδίπλωσης της πειθαρχίας ή με αυτήν ως βασική τροπικότητα της εξουσίας […] μια τάση αποπειθαρχοποίησης της φυλακής, κάτι που επιφέρει τη δομική αδυναμία να περιγραφούν οι σχέσεις εξουσίας σε αυτήν με την πρωτοκαθεδρία της πειθαρχικής εξουσίας, η οποία καταστατικά αδυνατεί να ανεχθεί την παρέκκλιση και προσπαθεί να τη διορθώσει […] Έτσι, για την ανάλυση του θεσμού της φυλακής, καθώς και των τεχνικών και πρακτικών της, μπορεί να χρησιμοποιηθούν εργαλεία που αφορούν τόσο μια εξατομικεύουσα −πειθαρχική− εξουσία όσο και τεχνικές και πρακτικές διακυβέρνησης του έγκλειστου πληθυσμού, αφού δεν υφίσταται μεθοδολογική ή υλική ασυνέχεια των μικροφυσικών και των μακροφυσικών προσεγγίσεων της εξουσίας.
Από το επίμετρο του Δημήτρη Κόρου
Λίγα λόγια για τον συγγραφέα
Ο Μισέλ Φουκώ γεννήθηκε στο Πουατιέ της Γαλλίας το 1926 και πέθανε στο Παρίσι το 1984. Σπούδασε φιλοσοφία, ψυχολογία και ψυχοπαθολογία. Οι έρευνες του γύρω από τις έννοιες της εξουσίας, της γνώσης, της βιοπολιτικής, της σεξουαλικότητας και της επιμέλειας εαυτού τον κατέστησαν έναν από τους σημαντικότερους στοχαστές του 20ού αιώνα. Δίδαξε σε διάφορα πανεπιστήμια και το 1970 εκλέχτηκε καθηγητής στο Κολέγιο της Γαλλίας με έδρα στην Ιστορία των συστημάτων σκέψης. Στις σημαντικότερες μελέτες του συγκαταλέγονται:
Η ιστορία της τρέλας, Η γέννηση της κλινικής, Οι λέξεις και τα πράγματα, Η αρχαιολογία της γνώσης, το Επιτήρηση και τιμωρία και η τρίτομη Ιστορία της σεξουαλικότητας. Μετά τον θάνατο του δημοσιεύτηκαν οι παραδόσεις του στο Κολέγιο της Γαλλίας, στις οποίες περιλαμβάνονται το Για την υπεράσπιση της κοινωνίας, Η γέννηση της βιοπολιτικής κ.ά.
