Περιγραφή
“Το κεφάλι του λαού. Να το πρόβλημα!”. Η συνείδηση του λαού, του μεγάλου πλήθους πού ζει μέσα στη φτώχεια, μα και μέσα στην πρόληψη, τη συνήθεια, το σκοταδισμό, την αντιδραστικότητα. Η συνείδηση του άθλιου και εξαθλιωμένου πλήθους – αυτό είναι ένας από τους κύριους καημούς, η μεγάλη έγνοια που διατρέχει το έργο του Κ. Βάρναλη. Η αντινομία της προχωρημένης συνείδησης ανθρώπων άξιων (που δεν είναι ούτε πεινασμένοι ούτε κουρελήδες) και της καθυστερημένης και “αλλοτριωμένης” συνείδησης ενός “λαού” (που η αστική κοινωνία τον απομυζά και δεν του παρέχει τίποτε) είναι από τα κεντρικά ηθικά προβλήματα. Η έντονη παρουσία αυτού του ηθικού προβλήματος που, συνταραχτικό μοτίβο, διαπερνάει το έργο του Ποιητή, το κάνει σύγχρονο και επίκαιρο. Ο Βάρναλης σ’ όλη του την πνευματική και ηθική πορεία κατατρύχεται από την αντινομία που υπάρχει ανάμεσα στην ιδέα να βάλομε στο μυαλό του κόσμου μιαν επαναστατική συνείδηση φτιαγμένη από τη διανόηση, τη φιλοσοφία, την ποίηση – και στην ιδέα ότι το ξεσκλάβωμα του κόσμου δεν μπορεί να είναι παρά προϊόν της αυτόνομης και αυτοδύναμης δραστηριότητας των εργαζομένων. Αυτήν την πνευματική και ηθική περιπέτεια του Ποιητή προσπαθεί να διερευνήσει αυτή η εργασία, μετά από μια στοιχειώδη εισαγωγή στο πρόβλημα της “ταξικής συνείδησης”.
