Η χριστιανική έννοια του θεού - ο θεός ως παρηγοριά των άρρωστων, ο θεός ως αράχνη, ο θεός ως πνεύμα- είναι μια απ' τις πιο εκφυλισμένες έννοιες του θείου που διατυπώθηκε ποτέ πάνω στη γη. Περιγράφει ίσως το τελευταίο στάδιο στην κατιούσα εξέλιξη των τύπων του θείου. Ο θεός κατέληξε νάναι το αντίθετο της ζωής, αντί η μεταμόρφωσή της, το αιώνιο "Ναι" της! Ο θεός: διακήρυξη πολέμου κατά της ζωής, της Φύσης, της βούλησης για ζωή! Θεός: η αλάνθαστη συνταγή για κάθε συκοφαντία του "ενθάδε", κάθε ψέμα του "επέκεινα"!

Η Κούλα Πράτσικα (1899-1984) με τη Σχολή Ρυθμικής και Χορού (1930) και κυρίως το επαγγελματικό της τμήμα (1937 ως το 1973 οπότε παραχώρησε τη σχολή της στο κράτος) διαμόρφωσε το πλαίσιο του μοντέρνου χορού στην Ελλάδα καθώς και του μουσικοπαιδαγωγικού συστήματος ρυθμικής για παιδιά.

Οι ιδέες του Mikhail Bakhtin έχουν επηρεάσει τη σκέψη στα πεδία των λογοτεχνικών σπουδών, της ανθρωπολογίας, της γλωσσολογίας, της ψυχολογίας και της κοινωνικής θεωρίας. Η αριστοτεχνική μελέτη του Μichael Holquist διατρέχει όλα τα γνωστά γραπτά του Bakhtin, με στόχο να παράσχει έναν περιεκτικό απολογισμό του επιτεύγματός του. Υποστηρίζει ότι το έργο του Bakhtin αποκτά συνοχή μέσω της αφοσίωσής του στην έννοια του διαλόγου.

Έχει πυκνώσει και στη χώρα μας το ενδιαφέρον γύρω στο φαινόμενο της παραλογοτεχνίας. Στο δοκίμιο αυτό η Εύα Στάμου εστιάζει την προσοχή της σε μια υποπερίπτωσή της: στη "ροζ λογοτεχνία", στα ανάλαφρα και τυποποιημένα αφηγήματα ερωτικού περιεχομένου που κατακτούν συχνά πια πρώτες θέσεις στις λίστες των "ευπώλητων" βιβλίων κάθε χρονιάς.

Τελευταίος της βασικής τριάδας των ετερωνύμων ως προς τη σειρά γένεσης, μετά τον Αλμπέρτο Καέιρο και τον Ρικάρντο Ρέις, τη θριαμβική εκείνη ημέρα της 8ης Μαρτίου 1914, ο Άλβαρο ντε Κάμπος είναι, σύμφωνα με τον Αντόνιο Ταμπούκι, «ένα διπλό πρόσωπο, στο βαθμό που είναι πρόσωπο της μυθοπλασίας που δημιουργεί μυθοπλασία, ένα λογοτεχνικό πρόσωπο που δημιουργεί με τη σειρά του λογοτεχνία. Ο Κάμπος επομένως είναι κάτι περισσότερο από ένα πορτρέτο ή μια αυτοανάλυση· είναι ένας στοχασμός, ένα είδος προειδοποίησης: είναι ο Πεσσόα που "βλέπει τον εαυτό του" ως πρωτοποριακό καλλιτέχνη».

Ο Butler, στηλιτεύοντας με τραγικότητα και καυστικό χιούμορ την εποχή του, κερδίζει ένα στοίχημα απ' αυτά που μπαίνουν μια φορά μόνο σ' ολόκληρη τη διάρκεια της ζωής ενός ανθρώπου· προσπαθεί να βιώσει κριτικά το παρόν του, ατενίζοντας ταυτόχρονα -με συγκλονιστική διορατικότητα- το αύριο. Και τα καταφέρνει. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Ο Sterne, ανατρέποντας κάθε συμβατικότητα στη γραφή και τη μυθιστορία, δημιουργεί ένα σκηνικό δράσης όπου καθετί μπορεί να λάβει χώρα. Γραμμένος λίγο μετά τα μέσα του ΙΗ' αιώνα, ο "Τρίστραμ Σάντι" ξεπερνά με ιλιγγιώδη βήματα την εποχή του και φτάνει - αιώνια χαμογελαστός - στο σήμερα σαν αντίδοτο σε κάθε θλίψη. (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)

Πιο γνωστός στην Ελλάδα ως σκηνοθέτης, ο Pier Paolo Pasolini έγραψε και συναρπαστική ποίηση. Πραγματεύεται τα πολιτικά, κοινωνικά και περιβαλλοντολογικά προβλήματα της εποχής μας κατά έναν τρόπο που καυτηριάζει πολλές εδραιωμένες παραδοχές και προτείνει στον αναγνώστη (που έχει τη διάθεση να «συζητήσει» μαζί του) μιαν άλλη άποψη από εκείνη που έχει συνηθίσει να πιστεύει. Η αίσθηση και η σκέψη του ποιητή είναι σα μια καλά ακονισμένη λεπίδα που σκίζει πεποιθήσεις και συνθήκες και προχωρά πολύ βαθιά.

Η Φιλαναγνωσία παραμένει ένας ευρύς, μάλλον ασαφής όρος με έντονο αξιακό περιεχόμενο, και με μια ιδιόμορφη και έμμεση σχέση με την εκπαιδευτική διαδικασία. Ουσιαστικά, υπονοεί τη θετικά προσδιορισμένη σχέση (φιλική) του αναγνώστη με το βιβλίο (ως κατ' εξοχήν έκφραση του γραπτού έντυπου πολιτισμού) στην ευρύτερή του διάσταση και ως μορφή (εικόνα, σχήμα, υφή, αφή, οσμή) και ως περιεχόμενο (νόημα, σημασία). Θα μπορούσε να συγκατοικήσει και με τον όρο βιβλιοφιλία.