Aυτή είναι η αληθινή ιστορία ενός αφανή ήρωα του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, του Βίτολντ Πιλέτσκι. Ενός γενναίου αξιωματικού του πολωνικού στρατού και μέλους της αντίστασης της Βαρσοβίας, ο οποίος το φθινόπωρο του 1940 και ενώ οι Ναζί έχουν καταλάβει την Πολωνία διεισδύει εθελοντικά στο Άουσβιτς, συγκροτεί αντιστασιακό πυρήνα και συντάσσει αναφορές για τις ναζιστικές φρικαλεότητες. Επί τρία χρόνια περίπου βιώνει τον εφιάλτη και βλέπει το στρατόπεδο συγκέντρωσης να μετατρέπεται σε εργοστάσιο θανάτου.

ΑΙΦΝΗΣ ΑΣΩΜΑΤΟ ΣΚΟΤΑΔΙ

Θανατερή δίνη

γυμνό λεπίδι

του μύθου

σαν ξύπνησε ο έγκλειστος

κι άνοιξε την πέτρα κ' έμαθε

πως ο ήλιος πληθαίνει σε ξένους τόπους

γλιστρά και φεύγει στις ρεματιές

ξηλώνει της νύχτας τα καρφιά

των άστρων τους καθρέφτες

αγγίζει τις ρυτίδες αγαπημένων

καθώς βυθίζονται

στο αόρατο φως

-Ω, ασάλευτο καλοκαίρι

στο στήθος της γυναίκας

τι γυρεύεις-

ο κόσμος φλέγεται

στην αιωνιότητα της εικόνας

που κάρφωσε άξαφνα μια νύχτα

ο Αναξίμανδρος

Στις έντεκα μυθοπλαστικές διηγήσεις που συνθέτουν τη συλλογή σκηνοθετούνται συνομιλίες διαφορετικών μορφών με συγγραφείς, ήρωες και λογοτεχνικά κείμενα: μπορεί συγγραφείς να μετασχηματίζονται με μυθοπλαστικά πρόσωπα κι εμβληματικοί ήρωες και ηρωίδες να συνεχίζουν τον βίο τους καταθέτοντας μια τροποποιημένη οπτική και μια διαφορετική ερμηνεία για τον εαυτό τους και τον κόσμο, ή μπορεί ακόμη να περνούν φευγαλέα μέσα από τις σελίδες ως επισκέπτες προσφέροντας περισσότερο την αφορμή και το πρόσχημα για την ανάπτυξη μιας ανάλογης ή μιας αναποδογυρισμένης ιστορίας.

Ο Δυτικός Κανόνας είναι ένα σοφό έργο πολεμικής υπέρ των κεκτημένων του πολιτισμού (των γραπτών μνημείων του) και των δικαιωμάτων του εφήμερου αναγνώστη. Το πράγμα είναι απλό: ζούμε λίγο, και πρέπει κανείς να μην κλέβει απ' τις μέρες μας. Το βιβλίο βρήκε βέβαια απέναντί του την αναμενόμενη αντίδραση ? γιατί κομίζει και η λογοτεχνία τα κέρδη της: τον ιδεολογικό φενακισμό. Αλλά η αλήθεια του, λίγα χρόνια μετά την κυκλοφορία του, μπορεί να θεωρηθεί ότι επιβλήθηκε.

Μια απότομη προσγείωση ενός αεροπλάνου που εκτελεί την πτήση Παρίσι-Νέα Υόρκη· ένα ανεξήγητο σβήσιμο της οθόνης της τηλεόρασης... και όλα χάνουν το λογικό τους ειρμό. Σ' ένα διαμέρισμα στο Μανχάταν, πέντε άνθρωποι πασχίζουν να καταλάβουν τι σημαίνουν τα πρωτόγνωρα γεγονότα που εκτυλίσσονται γύρω τους.

Φαντάσματα πρωταγωνιστών παλιότερων υποθέσεων στοιχειώνουν τα βράδια του αστυνομικού επιθεωρητή Γιάκομπ Φρανκ. Πιο έντονα απ’ όλους θυμάται μια γυναίκα. Είκοσι χρόνια νωρίτερα της είχε ανακοινώσει την αυτοκτονία της δεκαεπτάχρονης κόρης της και μετά είχε καθίσει πλάι της επί ώρες για να την παρηγορήσει. Ξαφνικά η γυναίκα αυτή, που έναν ακριβώς χρόνο μετά τον θάνατο του παιδιού της είχε βάλει τέλος και στη δική της ζωή, "ξαναζωντανεύει". Στην πόρτα του επιθεωρητή εμφανίζεται ο άντρας της και πατέρας του κοριτσιού.

Γλύπτης, φωτογράφος, αρχιτέκτονας, κινηματογραφιστής, συγγραφέας, ακτιβιστής, υπέρμαχος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ο Άι Γουεϊουέι, ταξίδεψε στη Λέσβο, στην Ειδομένη και σε προσφυγικούς καταυλισμούς σε όλο τον κόσμο, είδε τα όσα "συνταρακτικά και απίστευτα", όπως γράφει, συμβαίνουν και μίλησε με άνδρες, γυναίκες και παιδιά που φτάνουν εκεί.

Δύο αγόρια μεγαλώνουν αγαπημένα σε μια αγροτική περιοχή. Ένας φόνος και μια αυτοκτονία θα διαλύσουν τη σχέση τους. Ο ένας από τούς δύο, ο αφηγητής, θα αναγκαστεί, μισόν αιώνα μετά, να αγγίξει την παλιά πληγή και να αναζητήσει τη λύτρωση πίσω στα χρόνια της αθωότητας και της ενοχής.