"Όσο περνούν τα χρόνια, η γεύση γίνεται καλύτερη, η αίσθηση της πραγματικότητας πιο πραγματική, η αντίληψη της ωραιότητας της ζωής πιο στερεή, τα χαμόγελα πιο όμορφα, οι σχέσεις πιο αληθινές, οι φίλοι σπανιότεροι μα καλύτεροι. Όσο περνούν τα χρόνια συνειδητοποιείς όλο και περισσότερο πόσο σπάνιο και εντυπωσιακό είναι το να ζει κανείς μια ζωή που του ανήκει."
Η Θεσσαλονίκη των Οθωμανών είναι μια συνοπτική και εικονογραφημένη παρουσίαση της οθωμανικής περιόδου της πόλης και της σωζόμενης αρχιτεκτονικής της. Η κατοχή της Θεσσαλονίκης από τους Οθωμανούς, για περίπου πέντε αιώνες (1430-1912), επέφερε ανακατατάξεις (εθνολογικές, πληθυσμιακές, κοινωνικές, γλωσσικές) στους Έλληνες κατοίκους της και κληροδότησε αστικές υποδομές και κτίρια, ενταγμένα σήμερα στον κοινωνικό ιστό ως διακεκριμένο τμήμα της κοινής αρχιτεκτονικής κληρονομιάς της πόλης.
Η Θεσσαλονίκη των Εβραίων είναι μια συνοπτική και εικονογραφημένη παρουσίαση της ιστορικής πορείας και παρουσίας του εβραϊσμού της Θεσσαλονίκης. Οι Εβραίοι της Θεσσαλονίκης, με διακυμάνσεις ακμής και παρακμής μέσα στον χρόνο, πορεύτηκαν αρμονικά με τα άλλα δύο πολυπληθή σύνοικα στοιχεία της πόλης (Τούρκους και Έλληνες) για πέντε αιώνες, ως τα μέσα του 20ού αι., δίνοντας τον πολιτιστικό και γλωσσικό τόνο στην πολυεθνική κοινωνία της πόλης.
Το σύνδρομο των συνόρων είναι ένα είδος "αρρώστιας", που δεν υπάρχει καν στον κατάλογο των αναγνωρισμένων ψυχικών διαταραχών. Το μυθιστόρημα αυτό μιλά ακριβώς για την αρρώστια αυτή. Με δυο διαφορετικές αφηγηματικές φωνές, μιλά για τα σύνορα του ολοκληρωτισμού, της φυγής, της ενοχής, του έρωτα, της ελπίδας, της συνύπαρξης, της άδειας παραμονής, της μετανάστευσης. Στο "Μικρό Ημερολόγιο Συνόρων" δε συμβαίνει τίποτα το ιδιαίτερο - και ταυτόχρονα συμβαίνουν τα πάντα.
Σκοπός του παρόντος βιβλίου είναι να θέσει υπό αμφισβήτηση τις θεωρητικές και μεθοδολογικές λογικές που κυριαρχούν στην κοινωνική ψυχολογία, αναμοχλεύοντας την συζήτηση για θέματα που συνήθως αποσιωπούνται και που αφορούν την συχνά άρρηκτη ιδεολογική εμπλοκή του εν λόγω κλάδου με την βαρβαρότητα της καθεστηκυίας τάξης.
Ποιες είναι οι κοινές, καθημερινές αντιλήψεις που έχουμε για τη μάθηση και πώς αυτές συνδέονται με τις κυρίαρχες επιστημονικές θεωρίες μάθησης; Πώς κατανοούν οι θεωρίες αυτές την κοινωνία, το μαθητευόμενο υποκείμενο αλλά και τη διδασκαλία; Γιατί τείνουμε να ταυτίζουμε τη μάθηση με τη διδασκαλία και να την περιορίζουμε στο σχολικό πλαίσιο; Γιατί η μάθηση θεωρείται συνήθως ως μια κατεξοχήν ψυχολογική διεργασία που αφορά το "άτομο"; Πώς γίνονται αντιληπτά η μνήμη και τα κίνητρα σε αυτό το πλαίσιο; Πώς και γιατί οι παραπάνω συνήθεις παραδοχές για τη μάθηση είναι προβληματικές;
Το βιβλίο αυτό είναι γραμμένο από έναν Εβραίο που βρέθηκε στις μυλόπετρες της Ιστορίας, έζησε τον ζόφο στην κόλαση, επιβίωσε και πολλά χρόνια μετά την αποκατάστασή του κατά τη μετασταλινική εποχή έγραψε ένα τμήμα των αναμνήσεών του.
Το βιβλίο του Λεβ Κονσόν είναι μια πραγματική κάθοδος στον Άδη, χωρίς την ελπίδα της επιστροφής. Είναι μια καταβύθιση στα μύχια του Κακού, μια γνώση από εκείνες που δεν πρέπει να κατέχει ο άνθρωπος, όπως είπε πρόσφατα η Σβετλάνα Αλεξιέβιτς, η Ρωσίδα νομπελίστρια.
Το βιβλίο εντάσσεται σ' ένα συνολικότερο εκδοτικό εγχείρημα που επιχειρεί να δώσει λόγο -και να υποστηρίξει με επιστημονικό τρόπο την ανάγκη αυτή- σε μια σειρά από μαρτυρίες που δεν έχουν βρει ακόμη τη θέση τους στον δημόσιο λόγο για τη δεκαετία του 1940, καθώς δεν έχουν σχηματιστεί ακόμη οι ανάλογες "κοινότητες μνήμης" που θα τις διαχειριστούν και θα τις μετασχηματίσουν σ' ένα αφήγημα δίπλα στα υπόλοιπα.
Τι κάνει αυτό το "μικρό και αλαζονικό έθνος", όπως το ονόμαζε ο Νίτσε, να ξεχωρίζει θετικά ή αρνητικά; Γιατί άραγε η Ελλάδα, ενώ ήταν από τα πρώτα έθνη που κατά τον 19ο αιώνα υιοθέτησε τους πιο προχωρημένους ευρωπαϊκούς θεσμούς, ανακυκλώνει την ατελέσφορη πάλη της νεωτερικότητας με την παράδοση; Γιατί η συγκρότηση του νεωτερικού υποκειμένου που σμιλεύτηκε στη Δύση παρέμεινε στην Ελλάδα ημιτελής; Γιατί ο Λόγος παραμένει υπόσχεση χωρίς αντίκρισμα, δεν εκταμιεύεται ως ατομική ευθύνη, δεν γονιμοποιείται σε συλλογική Πράξη;
