Οι λόγοι περί φύλου και σεξουαλικότητας κατά το γύρισμα του 19ου προς τον 20ό αιώνα,
πανευρωπαϊκά γνωρίζουν μια πρωτοφανή άνθιση σε όλους τους τομείς της κοινωνίας:
πολιτική, δημοσιογραφία, επιστήμη (και ψευδο-επιστήμη), φιλοσοφία, εικαστικά,
λογοτεχνία. Ειδικά στις τέχνες, οι προβληματισμοί αυτοί – μια πρώιμη εκδοχή της
«αναταραχής φύλου» (Butler), η οποία ως θεωρητική σύλληψη εμφανίζεται κοντά στο ‘δικό
μας’ Millennium – συγκροτούν έναν από τους κεντρικούς πυρήνες του τότε αναδυόμενου,

Ο "Τόνιο Κρέγκερ" κυκλοφόρησε στις αρχές αυτού του αιώνα. Στο μεταξύ ο κόσμος άλλαξε ριζικά, ακόμα και οι αστοί έχουν διαφοροποιηθεί, αλλά και οι καλλιτέχνες κάθε κατηγορίας δεν έχουν καμία σχέση με κείνους της εποχής του Μάν. Τι έχει απομείνει λοιπόν απ' αυτή τη νουβέλα, και τι είναι εκείνο που την κάνει ακόμα τόσο ελκυστική; Η ποιητική της δύναμη και η μουσική της ποιότητα, που ελάχιστα έχουν φθαρεί. Όποιος ενδιαφέρεται να γνωρίσει το έργο του Τόμας Μαν, είναι αδύνατο να παρακάμψει το βιβλίο αυτό, γιατί περιέχει εν σπέρματι μερικά από τ' αριστουργήματά του.

Το κείμενο "Αυτός ο πόλεμος" είναι η μαρτυρία, η εξομολόγηση, η προσπάθεια εξιλέωσης και ταυτόχρονα η προφητεία ενός μεγάλου συγγραφέα για την πατρίδα του, τους συμπολίτες του, τον κόσμο της εποχής του αλλά και τον εαυτό του.

Γράφτηκε τον Δεκέμβριο του 1939 και προοριζόταν για τη νεοϋρκέζικη Herald Tribune. Στις αρχές του επόμενου χρόνου κυκλοφόρησε και στα γερμανικά, αλλά οι ναζί κατέσχεσαν όλα τα αντίτυπα όταν εισέβαλαν στο Άμστερνταμ.

Η υπόθεση είναι φαινομενικά απλή. Ο νεαρός μηχανικός από το Αμβούργο Χανς Κάστορπ, επισκέπτεται το σανατόριο Μπέργκχοφ της Ελβετίας για να δει τον ξάδερφό του. Μια μικρή αδιαθεσία και ένας παρατεταμένος πυρετός οδηγούν το γιατρό του σανατορίου, αυλικό σύμβουλο Μπέρενς, να του προτείνει να παρατείνει την παραμονή του. Τελικά ο Χανς Κάστορπ αποφασίζει να μείνει στο σανατόριο για τρεις βδομάδες. Μόνο που οι τρεις βδομάδες, χωρίς να το καταλάβει, μετατρέπονται σε επτά χρόνια.

Το 1947, στην Ελβετία, δύο χρόνια μετά το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, ο Τόμας Μαν δίνει την ανά χείρας περίφημη διάλεξη -που μεταφράζεται για πρώτη φορά στα ελληνικά- με θέμα τη φιλοσοφία του Φρίντριχ Νίτσε "υπό το φως της εμπειρίας" αυτού του πολέμου. Ο νομπελίστας πεζογράφος ανατέμνει δεξιοτεχνικά το πολυδιάστατο έργο του φιλοσόφου, στο πρόσωπο του οποίου αντικρίζει αφενός έναν αγαπημένο πνευματικό ήρωα των νεανικών του χρόνων, αφετέρου έναν επικίνδυνο στοχαστή, που με τις αντιδημοκρατικές ιδέες του συνέβαλε με τον δικό του τρόπο

«Άγαλμα και καθρέφτης! Τα μάτια του αγκάλιαζαν την ευγενική κορμοστασιά που ορθωνόταν εκεί στην άκρη του γαλάζιου πέλαγου και συνεπαρμένος από τούτη την έκσταση πίστεψε πως με το βλέμμα του αυτό μπορούσε να νοιώσει την ουσία της ομορφιάς, της μορφής σε όλη της τη θεϊκή σκέψη, τη μοναδική και καθαρή τελειότητα που ζει μέσα στο πνεύμα και που τώρα ένα ισάξιό τους ανθρώπινο αντίτυπο έχει στηθεί εδώ μπροστά του, φωτεινό σύμβολο λατρείας. Ήταν μια κατάσταση μέθης! Και ο καλλιτέχνης, που γερνούσε, την υποδέχτηκε δίχως δισταγμό, με απληστία.

Ο Δόκτωρ Φάουστους, κορυφαίο έργο του Τόμας Μαν, εξιστορεί τη ζωή του συνθέτη Άντριαν Λέβερκυν. Το μυθιστόρημα εξελίσσεται σε τρία επίπεδα: ιστορία ενός μεγαλοφυούς μουσικού που πάσχει από σύφιλη (είναι μεγαλοφυής επειδή είναι άρρωστος)· συμβολική αναπαράσταση της ναζιστικής Γερμανίας (η αρρώστια είναι ο Χιτλερισμός)· περιγραφή της καθημερινής ζωής στο Μόναχο, όταν οι σύμμαχοι βομβαρδίζουν την πόλη και ο ναζισμός καταρρέει (έγκλημα και τιμωρία).

Τι μπορώ τώρα να σας πω για το βιβλίο και για το πώς μπορεί καλύτερα να το διαβάσει κανείς; Θα αρχίσω με την αλαζονική απαίτηση να μην το διαβάσετε μία φορά, αλλά δύο. Μια απαίτηση που δεν χρειάζεται βέβαια να ικανοποιηθεί, αν κάποιος έχει ήδη βαρεθεί με την πρώτη ανάγνωση. Ένα έργο τέχνης δεν πρέπει να αποτελεί καθήκον, ούτε προσπάθεια· δεν πρέπει να το αναλαμβάνει κανείς παρά τη θέλησή του. Ο στόχος του είναι να παρέχει ευχαρίστηση, να ψυχαγωγεί και να αναζωογονεί. Αν δεν έχει αυτά τα αποτελέσματα σε κάποιον αναγνώστη, αυτός πρέπει να το παρατήσει και να στραφεί σε κάτι άλλο.

Η ιστορία μιας παλιάς μεγαλοαστικής οικογένειας της Λυβέκης που αρχίζει γύρω στο 1830 με τον γέρο Γιόχαν Μπούντενμπροκ και τελειώνει με τον Χάννο, τον εγγονό του. Οικογενειακές γιορτές και συγκεντρώσεις, βαφτίσια και κηδείες, γάμοι και διαζύγια, επαγγελματικές επιτυχίες και αποτυχίες συνθέτουν αυτό το μυθιστόρημα για το οποίο ο Τόμας Μαν βραβεύτηκε με το Νόμπελ Λογοτεχνίας 1929.