Ο ΑΔΑΜΑΝΤΙΟΣ ΚΟΡΑΗΣ, στο περίφημο Υπόμνημά του (1803), θέλοντας να αναδείξει τη θεμελιώδη σημασία των γαλλικών εξελίξεων για τους Έλληνες, σημείωνε ότι, ιδίως μετά το 1789, "η εθνική ματαιοδοξία παραχώρησε τη θέση της στη συμπεριφορά ενός λαού ο οποίος ετοιμάζεται να μεταβληθεί σε έθνος": να αποκτήσει δηλαδή πολιτική αυτοσυνειδησία και να διεκδικήσει ανεξάρτητη πολιτική ύπαρξη.
Θα πρέπει το κέρδος να μπαίνει πάνω από τις ζωές των ανθρώπων; Το "πλήθος" στην Αγγλία του 18ου αιώνα απαντούσε αρνητικά, και είχε κινητοποιηθεί ενάντια σε πρακτικές των εμπόρων και των γαιοκτημόνων, που εξέθεταν τις τοπικές κοινότητες στον κίνδυνο της πείνας όταν οι σοδειές ήταν κακές. Οι "ταραχές για τα τρόφιμα" θεωρούνταν ανορθολογικές και σπασμωδικές αντιδράσεις πεινασμένων ανθρώπων, μέχρι τη δημοσίευση της μελέτης του μεγάλου Άγγλου ιστορικού Ε. Ρ. Thompson για την "ηθική οικονομία" των φτωχών που αντιπαρατέθηκε στην ανερχόμενη φιλελεύθερη "πολιτική οικονομία".
Πρόκειται για ένα σχετικά άγνωστο επεισόδιο της Επανάστασης του 1821 και, εν μέρει για να εξακριβώσω μια εποχή, εν μέρει επειδή με βάραινε ο καιρός κι είχα μεγάλη ανάγκη να ευθυμήσω, στάθηκα λίγο παραπάνω στους μαιάνδρους του.
Η συμπλήρωση 200 χρόνων από την Επανάσταση του 1821 αποτελεί σημαντική ευκαιρία για να προσεγγίσουμε και να γνωρίσουμε βαθύτερα τα γεγονότα που οδήγησαν στη συγκρότηση του ελληνικού αστικού κράτους, όπως και τις τοπικές και τις διεθνείς οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες μέσα στις οποίες αυτά εκδηλώθηκαν.
Εβδομήντα πέντε χρόνια μετά την αποχώρηση των γερμανικών στρατευμάτων κατοχής από την Ελλάδα, η ιστορία του ΕΛΑΣ Αττικής παραμένει σχεδόν άγνωστη. Μόνο αραιά συναντάμε στην ιστοριογραφία της Αντίστασης το 34ο Σύνταγμα Αττικοβοιωτίας και τα "αρβανίτικα αντάρτικα" της Πάρνηθας, και συνήθως ως δευτερεύοντα-συμπληρωματικά στοιχεία ενός έπους που γραφόταν αλλού, εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά από την πρωτεύουσα.
Δύσκολα θλιβεροί άνθρωποι θα μπορούσαν να προκαλέσουν χαρά". Η πρόταση αυτή, γραμμένη τη στιγμή που περιγράφονται τρομερά δραματικές καταστάσεις, συνοψίζει με ευκρίνεια αυτά που ο αναγνώστης θα συναντήσει στο βιβλίο του Abel Paz.
Δικαιοσύνη (Justice): λέξη της χρονιάς 2018 κατά το έγκυρο και διάσημο λεξικό Merriam-Webster, βάσει των αναζητήσεων στον ιστότοπό του. Λέξη που βρέθηκε στο επίκεντρο πολλών από τις συζητήσεις που διεξήχθησαν κατά την παρελθούσα δεκαετία. Η έννοια της Δικαιοσύνης σταθερά συγκεντρώνει υψηλό ενδιαφέρον, μαζί με όσες την συμπληρώνουν και την περιστοιχίζουν νοηματικά. Σταθερά εξελίσσει τις διαστάσεις της: ποινική δικαιοσύνη, κοινωνική δικαιοσύνη, οικονομική δικαιοσύνη, φυλετική δικαιοσύνη, αλλά και εθνικά δίκαια, δίκαια των λαών, εξάλειψη των αδικιών.
Η «Πολιτεία του Ήλιου» πρωτοεμφανίστηκε το 1946, στην περίοδο όπου το λαϊκό επαναστατικό κλίμα ήταν ακόμα έντονο στη χώρα μας. Αποτελεί άλλη μία προσπάθεια ιστορικοϋλιστικής ανάλυσης πάνω σε γεγονότα της αρχαιότητας, τα οποία η παραδοσιακή ιστοριογραφία αγνόησε εντελώς ή τους παραμόρφωσε τον κοινωνικό χαρακτήρα.
Η Λέρος και η «Λέρος», το ωραιότατο νησί των Δωδεκανήσων, με τις κρυστάλλινες θάλασσες και τα χαμηλά βουνά γεμάτα γαλαρίες σκαμμένες με τα χέρια των Λεριών και δηλητηριασμένα από τις βόμβες των Γερμανών και των Άγγλων.
Στα τέλη του 13ου αιώνα εισβάλλουν και ευδοκιμούν σε μιαν ηττημένη και ταπεινωμένη Ελλάδα οι νέες ιδέες της σκληρότητας: οι αφορισμοί του Φρειδερίκου Νίτσε για τη δύναμη, τα δόγματα του κοινωνικού δαρβινισμού για το δικαίωμα του ισχυρού να υποτάσσει τους ανίσχυρους, και οι εμπνευσμένες από τον Joseph Arthur Comte de Gobineau και τον Huston Stewart Chamberlain φυλετικές και ευγονικές θεωρίες.