Σήμερα ο μεταφραστής λογοτεχνίας δεν είναι μια αινιγματική μορφή, αλλά ένας απο τους βασικούς συντελεστές του πολιτισμού μας, ο οποίος ευλόγως διεκδικεί τον ρόλο του συν-συγγραφέα. Αν και το επάγγελμά του σπουδάζεται πλέον και ο ίδιος γίνεται αντικείμενο σπουδών, σπάνια του δίνεται η ευκαιρία να μιλήσει για τη δουλεία του σε πρώτο πρόσωπο, να μοιραστεί τις εμπειρίες του και τον αναστοχασμό του.
Ο ιθαγενής και ιδιότυπος μοντερνισμός του Γιάννη Σκαρίμπα, η ειδολογική πρωτεϊκότητα του έργου του, η λογοτεχνική του γλώσσα, η ταυτότητα των χαρακτήρων του, το δίκτυο των πνευματικών του σχέσεων, οι εκλεκτικές συγγένειες με Έλληνες και Ευρωπαίους συγγραφείς, η πρόσληψη του έργου του είναι κάποια από τα θέματα που εξετάζονται στον παρόντα τόμο, ο οποίος εγκαινιάζει τη σειρά "Εξ αδιαιρέτου" του Εργαστηρίου Νεοελληνικής Φιλολογίας: Αρχειακά τεκμήρια - Τύπος (ΕΑΤΤ) του Τμήματος Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών.
Η ποιητική του δημοτικού τραγουδιού απασχόλησε τον Καβάφη καθ όλη τη διάρκεια της δημιουργικής του πορείας σε τέτοιο βαθμό και κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να αναχθεί σε βασική παράμετρο της ποιητικής του τέχνης. H μελέτη αξιοποιεί γνωστό αλλά και ανέκδοτο αρχειακό υλικό (ποιήματα και αυτόγραφες σημειώσεις, ελληνικά και αραβικά δημοτικά άσματα, φωτογραφίες κ.ά.) το οποίο στηρίζει την ερμηνευτική προσέγγιση της εργασίας.
«Δεν ανήκω σε κανένα κόµµα και σε καµιά πολιτική οργάνωση. Δεν είµαι µέλος καµιάς εκκλησίας. Δεν είµαι οπαδός καµιάς θρησκείας. Όπως το ’χω ξαναπεί, Δεσµώτης τήδε ίσταµαι τοις ένδον ρήµασι πειθόµενος. Έχοντας περάσει από τα ξερονήσια και τις φυλακές, νιώθω πως είµαι συγκρατούµενος όχι µόνο µε όσους υποφέρουν στα φασιστικά στρατόπεδα, µα και µε όσους βασανίζονται στο Αρχιπέλαγος Γκουλάγκ.
Στο βιβλίο αυτό, ένας ευρυγώνιος φακός αποτυπώνει τον ιστορικό ορίζοντα της εποχής ενώ τίθενται εκ νέου ερωτήματα για τη δομή και τη λειτουργία του λογοτεχνικού πεδίου στη δεκαετία του '30. Ποια είναι τα σημεία τομής ανάμεσα στην πρώτη και τη δεύτερη μεσοπολεμική δεκαετία; Γιατί το εγχείρημα της Αριστεράς να συνδυάσει την καλλιτεχνική με την πολιτική πρωτοπορία έμεινε μετέωρο; Πώς διαμορφώθηκαν οι όροι και οι προϋποθέσεις για την καλλιέργεια της ποίησης, της πεζογραφίας και του δοκιμίου;
«Ο Κάφκα γράφει στο ημερολόγιό του ότι η ζωή του μοιάζει με όνειρο. Αυτό όμως δεν σημαίνει επ’ ουδενί ότι “αιθεροβατούσε”, ότι περιπλανιόταν σε έναν κόσμο ανακρίβειας και καλλιτεχνικής ασάφειας. Εάν ζούσε σαν σε όνειρο, άλλο τόσο ονειρευόταν όπως έγραφε, με αποτέλεσμα ένας λογοτεχνικός κρίκος να συνδέει διαρκώς τα γεγονότα της καθημερινότητάς του και το ονειρικό του φαντασιακό (πράγμα που εξάλλου δεν ήταν και τόσο ευνόητο!)». Φελίξ Γκουαταρί
Στο έργο του Παπαγεωργίου μπορεί κανείς να εντοπίσει δύο περιόδους, με άξονα τη λειτουργία του σώματος-λόγου. Μια περίοδο έντασης και πένθους. Μια δεύτερη περίοδο λύπης κι αποδοχής. Στην πρώτη περίοδο, το σώμα-λόγος βασανίζεται, διαμελίζεται, πληρώνει το τίμημα για ένα παρελθόν που ερήμην του το καθορίζει ως τα μύχια της ύπαρξης και της φωνής του.
Ο Γιώργος Σεφέρης, το τελευταίο τέταρτο του 20ού αιώνα, καθιερώθηκε ως εξέχουσα φιγούρα της νεοελληνικής ποπ κουλτούρας, ως ένας αρρενωπός κατεξοχήν εκφραστής της ελληνικότητας και της εθνικής
αντιδικτατορικής ενότητας.
Στο βιβλίο αυτό υποστηρίζεται ότι η εικόνα αυτή βασίζεται σε μία μερική και επιλεκτική ανάγνωση του έργου του. Αν στρέψουμε το βλέμμα σε μέχρι τώρα παραμελημένες σελίδες ιδίως από τα κατάλοιπά του, προκύπτει διαφορετική εικόνα.
Ο Σεφέρης γεννήθηκε στην (Μικρά) Ασία.
«ΓΝΩΜΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΜΑΡΚΟΡΑ»:
Για τον Μαρκορά θ' αλήθευε, παραποιημένη, μία φράση παρμένη από κύκλον όλως διόλου άσχετο με την ποίηση: «Αν δεν υπήρχε ο θάνατος, θα έπρεπε να τον ανακαλύψη».
Και για τον Σολωμό μήπως όχι; Και ο Φώσκολος, αν δεν εδημιουργούσε τους «Τάφους», μήπως θ' άφηνε το έργο του άρτιο με τις «Χάριτες»;
«ΤΑ "ΑΠΑΝΤΑ" ΤΟΥ ΒΗΛΑΡΑ»:
Επίκαιρη στην παρούσα καμπή του γλωσσικού μας ζητήματος ήταν η έκδοσις των "Απάντων" του Βηλαρά, και για τούτο πολλά πρέπει να χρωστούμε στην κυρία Αικατερίνη Στεφάνου, το γένος Κ. Βηλαρά, που εχορήγησε τους χρηματικούς της πόρους, στον κύριο Γεώργ. Αχ. Βαβαρέτο που επιμελήθηκε τη συλλογή των χειρογράφων και την ευπρόσωπη εμφάνισι των 350 σελίδων του μεγάλου τόμου, και στον Κωστή Παλαμά που έγραψε το προεισαγωγικό άρθρο του.