Άρχισα να μαζεύω παραλειπόμενα και παράδοξα της λογοτεχνικής οικογένειας από τα φοιτητικά μου χρόνια στην Αγγλία, πατρίδα της ειρωνείας, του σαρκασμού και ενός ιοβόλου χιούμορ που εξακοντίζεται ευθύβολο, αλλά με μεγάλη χάρη και κομψότητα, ιδίως μεταξύ ομοτέχνων. Αργότερα, τα ευρήματά μου πλουτίστηκαν με ανάλογα στιγμιότυπα από την πολιτική και τις άλλες τέχνες. Καθώς τα χρόνια περνούσαν, αυτή η συνήθεια, καλό αντίδοτο στις πικρίες που μπορεί να γεννήσει ο εγχώριος λογοτεχνικός μικρόκοσμος (αφού η κακολογία δεν έχει πατρίδα), δεν με εγκατέλειψε... 

(από την Εισαγωγή)

Στη σύγχρονη ποίηση, ο χωροχρόνος της καθημερινότητας και της Ιστορίας συμπλέκεται δραστικά με εκείνον της φαντασίας, του ονείρου, της φύσης, της συλλογικής αγωνίας, των προσωπικών ανατάσεων και πτώσεων. Η ποίηση καθορίζεται από τις συνθήκες που την περιβάλλουν, τη συνθλίβουν ή και τη ματαιώνουν, αλλά δεν παύει να ανθίσταται, προβάλλοντας την πράξη της ουσιαστικής επικοινωνίας ως αναγκαία συνθήκη της ανθρώπινης ύπαρξης. 

Στα μελετήματα που συγκεντρώνονται εδώ, η ποίηση αντιμετωπίζεται πρωτίστως ως πεδίο συνάντησης του λόγου των δημιουργών της. Κι ακόμη ως τεχνική και τέχνασμα· ως ματιά πάνω στην κοινωνία και τον κόσμο- ως τρόπος αυτοσύστασης και αυτοβιογράφησης των ποιητών αλλά και ως ένα είδος λανθάνουσας λογοτεχνικής κριτικής. Πλάι στις φιγούρες του Καβάφη, του Σικελιανού και του Καρυωτάκη, με το έργο των οποίων αναμετρώνται πολλοί από τους ομοτέχνους τους, εμφανίζονται ο Λαπαθιώτης, ο Ουράνης, ο Σκαρίμπας, ο Κοτζιούλας, ο Εγγονόπουλος, ο Ελύτης, ο Ρίτσος, ο Λάσκαρης, ο Βαγενάς, η Φραντζή, η Κυρτζάκη.

Αι γράφουσαι Ελληνίδες

Αρχόμεθα δημοσιεύοντες συνεντεύξεις μετά των εν 'Αθήναις Ελληνίδων συγγραφέων, ας έλαβεν ειδικώς επί τούτο ο συντάκτης του "Σκρίπ" Μποέμ κατόπιν του τελευταίου φιλολογικού άρθρου του κ. Έμ. Ροΐδου, όπερ ανεστάτωσε τον φιλολογικόν κόσμον.
Το χαριτωμένον του θέματος, η ποικιλία των γυναικείων μορφών, αίτινες θα παρελάσουν διά του "Σκρίπ", τα παράπονα των γυναικών κατά του επικριτού του κ. Ροΐδου, θα κατστήσουν τας συνεντεύξεις ταύτας το τερπνόν ανάγνωσμα της ημέρας, είμεθα βέβαιοι.

ΕΠΙΜΕΤΡΟ: Μια επιστολή του Δημήτρη Χατζή στον Στέφανο Ροζάνη.

"Ο Μαρκ Λίλα έχει γράψει ένα νηφάλιο και οξυδερκές βιβλίο για τους πολιτικούς στοχαστές και αναλυτές της ανθρώπινης κατάστασης που έχουν αναδειχθεί σε πολιτισμικούς ήρωες της εποχής μας. Σε πολλές περιπτώσεις παρουσιάζει τις ιδέες τους καλύτερα από ό,τι αυτοί οι ίδιοι. Ο Λίλα προσεγγίζει τους πρωταγωνιστές του με κατανόηση, όχι όμως και με συμπάθεια. Τους παρέχει τη δυνατότητα μιας δίκαιης δίκης, βρίσκει όμως την υπεράσπισή τους ανεπαρκή. Όλοι έχουν διαπράξει -άλλος περισσότερο, άλλος λιγότερο- ένα αδίκημα πρώτου βαθμού: ήταν απερίσκεπτοι για τις συνέπειες των ιδεών τους".

Το πρόβλημα της ποίησης είναι η ποίηση. Αυτή είναι η οδυνηρή εμπειρία του αιώνα. Όχι πια «τι χρησιμεύουν οι ποιητές σ' έναν στερημένο καιρό»., αλλά τί χρησιμεύει μια στερημένη ποίηση σ' έναν στερημένο καιρό. Η αγωνία του Holderlin ματαιώθηκε από τους ίδιους τους ποιητές για τους οποίους ρωτούσε. Έτσι, η κομμένη γλώσσα της ποίησης ψέλλισε την ελεγεία της, το requiem μιας ποίησης που πεθαίνει και ταυτόχρονα μιλά για την ικανότητά της να πεθαίνει ή για την ελευθερία της να πεθαίνει. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Στον συλλογικό αυτό τόμο μελετάται για πρώτη φορά τόσο διεξοδικά η σχέση του Νίκου Καζαντζάκη με την πολιτική. Πανεπιστημιακοί, ειδικοί ερευνητές του έργου του, πολιτικοί, διπλωμάτες και δημοσιογράφοι παρουσιάζουν ποικίλες πτυχές αυτής της σχέσης μέσα από πρωτότυπη έρευνα, που φέρνει στο φως άγνωστα ή ελάχιστα γνωστά στοιχεία.

Ο Ανδρέας Κάλβος αντιμετωπίστηκε στο παρελθόν ως εθνικός ποιητής, ωστόσο για δεκαετίες αγνοήθηκαν τόσο τα ιταλικά του έργα όσο και η πνευματική του διαμόρφωση. Σήμερα ξέρουμε ότι ο Κάλβος δεν ήταν εξαρχής ένας Έλληνας ποιητής και ότι η ποίηση ήταν μόνο μια πλευρά της πνευματικής δραστηριότητας ενός ανθρώπου των γραμμάτων που επιδίωκε να συμμετέχει στον δημόσιο χώρο με τρόπο πολιτικό και ήθελε επίμονα, ως το τέλος και με όποιο τίμημα, να ζήσει από τα γράμματα.

Ποιητής του πικρού γέλιου, του αυτοσαρκασμού και της αυτοαναίρεσης, ο Γιάννης Βαρβέρης θα καταφέρει μέσα στην ποίησή του να δημιουργήσει έναν ευδιάκριτο κώδικα. Μια γλώσσα και ένας στοχασμός σε κίνηση και σε εξέλιξη με σταθερές αναφορές και σταθερά μοτίβα.